Kategori: Makaleler

Harry Potter ve İktidar: 3. Kitap Üzerinden Siyaset Bilimi Analizi Toplumsal düzen, iktidar ilişkileri, devletin meşruiyeti, yurttaşlık ve katılım gibi kavramlar, günlük yaşamımızın görünmeyen yapılarıdır. Her an etrafımızda dönen bu kavramlar, aslında bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde güç dinamiklerini şekillendirir. İnsanlar, kurumlar, ideolojiler ve hükümetler arasındaki bu ilişkiler, sadece büyük politikalarda değil, kültürün en derin köşelerinde de kendini gösterir. Pek çok kez, toplumsal yapıyı anlamaya çalışırken, kurgusal bir dünyada bile bu kavramları bulabiliriz. İşte Harry Potter serisinin 3. kitabı Harry Potter ve Azkaban Tutsağı, tam da bu noktada güçlü bir siyasal analiz fırsatı sunar. Hikayenin merkezine baktığınızda, bir grup…

Hangi Hayvana Ev Hapsi Verilir? Güç, Toplumsal Düzen ve Siyasal Anlamı Üzerine Bir İnceleme Güç, kimlik ve özgürlük üzerine düşünüldüğünde, toplumların nasıl yapılandığını ve düzenlendiğini sorgulamak kaçınılmaz hale gelir. Sadece insanlar arasındaki ilişkiler değil, aynı zamanda toplumsal yapının sınırlarını çizen ve insanların davranışlarını şekillendiren normlar ve kurallar da bu denklemde önemli bir yer tutar. Toplumsal düzenin sağlanmasında, hayvanlar dahi bir metafor haline gelebilir. Peki, bir hayvana “ev hapsi” verilmesi durumu, sadece fiziksel bir cezalandırma mı, yoksa toplumsal düzeni ve iktidar ilişkilerini anlamamıza dair derin bir soru mudur? Bununla birlikte, iktidarın ve otoritenin nasıl çalıştığını, kurumların nasıl işlediğini, ideolojilerin nasıl şekillendiğini,…

Uyuşturucu Bağımlısı Nasıl Tedavi Edilir? Bir Hikâyenin İçinden Anlatıyorum Bazen hayat, insanın kontrol edemeyeceği kadar sert bir şekilde başına gelir. Kayseri’nin soğuk bir kış akşamında, caddede yürürken aklımda en çok dönüp duran şeylerden biri, uyuşturucu bağımlılığının insanı nasıl tükettiği ve bunun nasıl tedavi edilebileceğiydi. Ama bazen, teoriler bir kenara, birinin yaşamındaki kırılma anlarını anlamak, her şeyin daha net görünmesini sağlıyor. İşte böyle bir anı sizlere anlatacağım. Bir Gencin Umut Arayışı Bir zamanlar tanıdığım biri vardı, adı Ahmet. Onunla lise yıllarında çok yakın arkadaştık. Güzel günlerdi, her şey yolunda gibiydi. Kayseri’nin en bilinen caddelerinden birinde, sokak aralarındaki kafelerde saatlerce sohbet ettiğimiz…

Pia Mater Spinalis Nedir? Bazen hayatın içinden öyle anlar geçer ki, kelimeler tam olarak ne hissettiğinizi anlatmaz. Bir şeyin ne kadar derin olduğunu, ne kadar önemli olduğunu anlamak için sadece zihninizin değil, tüm bedeninizin hissedebilmesi gerekir. İşte bir gün, beyinle ilgili okuduğum bir yazıda “pia mater spinalis” terimi geçti. Bu terimi ilk duyduğumda, adı bile bana garip geldi. Ama birden aklımda oluşan düşünceler, bedenimin derinliklerine işledi. Sonra fark ettim ki, bu terim aslında çok daha fazlasıydı. Her şey, bana insanın duygusal ve fiziksel yapısının ne kadar bağlı olduğunu gösterdi. Bir Gün, Bir An ve Pia Mater Spinalis İzmir’e gittiğim o…

Codex Nedir Roma Hukukunda? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme Hayatın her anında, bilinçli ya da bilinçsiz, birçok karar alırız. Bu kararlar, bazen içsel duygusal güdülerimizden, bazen de toplumsal normlardan etkilenir. İnsanlar olarak, kararlarımızda bazen mantıklı düşüncelerle, bazen de duygusal ve sosyal etkilerle hareket ederiz. Bir düşünce veya davranışın arkasındaki motivasyonları anlamak, insan psikolojisini keşfetmek için heyecan verici bir yolculuktur. Peki, Roma hukukunun temel taşlarından biri olan Codex, insanların toplumsal yapılarında ve hukuki sistemlerinde nasıl bir etki yaratmıştır? Codex, Roma hukukunun en önemli belgelerinden biridir. Ancak bu hukuki metnin ardında, sadece yazılı yasaların ve düzenlemelerin ötesinde, insan psikolojisinin de etkisi vardır. Bu…

Keyfiye Ne Demek? Bir Anlam Arayışı Bazen, dilin içinde kaybolmuş bir kelime bulursunuz. O kadar eski ve kaybolmuş bir kelimedir ki, hemen anlamını sormak için birine başvurmazsınız. Fakat merak eder ve anlamını öğrenmek istersiniz. İşte ben de böyle bir gün, Kayseri’deki huzurlu sokaklardan birinde yürürken “keyfiye” kelimesiyle karşılaştım. İlk başta kulağa biraz garip geldi, ne demek olduğunu anlamadım. Ama sonra bu kelimeyi derinlemesine düşündükçe, aslında ne kadar anlamlı ve duygusal bir şey taşıdığını fark ettim. Bir Sokak, Bir Kelime, Bir Hikâye Her şey, o soğuk Kasım sabahında başladı. Kayseri’nin dar sokaklarında yürürken, taze ekmek kokusu ve sabah çayıyla karışan havayı…

Beyin MR’ında Kulak Çıkar mı? Kültürel Görelilik ve Kimlik Üzerine Bir Antropolojik Perspektif Hepimiz, bildiğimiz dünyada belirli semboller ve ritüellerle şekillenen bir hayat sürdürüyoruz. Birçok farklı kültürde, insan yaşamının her aşaması, belirli bir anlam taşıyan ritüel ve sembollerle donatılır. Fakat, ne kadar farklı olursak olalım, bir şeyler bizi ortak bir insanlık paydasında buluşturur. Bir kültürün ne zaman başladığını ya da bittiğini kimse tam olarak bilemez, ancak her kültürün insan kimliği üzerine farklı bakış açıları sunduğu kesindir. Bu yazı, farklı kültürler aracılığıyla kimlik oluşumunu keşfederken, beyin MR’ı gibi modern tıbbi teknolojilerin bir kültürel bağlamda nasıl anlam kazandığını sorgulamak için bir fırsat…

Demokrasi Nedir? 4. Sınıf Öğrencilerine Anlatıyorum Bugün önemli bir konuyu ele alacağız: Demokrasi nedir? Eğer “demokrasi” kelimesi sana biraz karışık geliyorsa, üzülme! Hepimiz bu kelimeyi duyduğumuzda bazen ne anlama geldiğini tam olarak anlamayabiliyoruz. Ama endişelenme, şimdi bunu 4. sınıf seviyesinde, herkesin rahatça anlayabileceği şekilde açıklayacağız. Hem de gündelik hayatımıza nasıl yansıdığına dair örnekler vererek! Hazırsan başlayalım. Demokrasi Nedir? Temel Anlamı Öncelikle demokrasiyi bir “yönetim şekli” olarak tanımlayabiliriz. Ama bu ne demek? Yani demokrasi, insanların kendilerini yöneten kişileri seçebildiği bir sistemdir. Şimdi buna bir örnek verelim. Okulda bir sınıf başkanı seçtiğinizi düşünün. Sınıf başkanı, herkesin fikirlerini dikkate alarak kararlar alır, değil…

328 Madde Nedir? İzmir’de bir kafede oturmuş, kahvemi yudumlarken, arkadaşlarımla her zamanki gibi “geçmişe dair ne öğrendik, neleri yanlış yaptık” üzerine sohbet ediyordum. Konu bir anda çok derinleşti, bir arkadaşım “328 madde nedir?” diye sordu ve tabii ki ortalık karıştı. Herkes şaşkın bakışlarla birbirine bakarken, ben biraz da olsa bu soruyu ciddiyetle, ama eğlenceli bir şekilde anlamaya çalıştım. 328 madde, hukuki bir terim olabilir, ama basit bir dille anlatmaya çalışırsak, temelde Türk Ceza Kanunu’nda yer alan, en çok “meslek ahlakı”na aykırı hareket eden ve ceza alan kişilerle ilgili düzenlemelere ilişkin bir maddenin numarasıdır. Hadi, bundan daha fazlasını anlatmaya çalışırken hem…

1 Lepistes Kaç Litre Akvaryumda Yaşar? Felsefi Bir Çözümleme Giriş: Canlılık ve Yaşam Alanı Üzerine Düşünceler Bir sabah akvaryumunuzun karşısına geçtiğinizde, lepisteslerinizin ne kadar mutlu olduğunu merak ettiniz mi? “1 lepistes kaç litre akvaryumda yaşar?” sorusu, aslında sadece bir balığın yaşam alanı ile ilgili değil, aynı zamanda varlık, özgürlük ve sınırlar üzerine derin bir felsefi sorudur. Bizi yalnızca doğal dünyayı anlamaya değil, aynı zamanda bu dünyada yer alan varlıkların hakları ve yaşam alanları konusunda nasıl bir sorumluluğumuz olduğu üzerine düşündürür. Bu yazıda, lepistesin yaşayabileceği alanı değerlendirirken, onun “gerçekliği” ve “değerini” nasıl algıladığımıza bakacağız. Ekosistemlere olan bakış açımızı, balıkların yaşam haklarını…